Landschapstriënnale 2021
High Green – Innovating the Landscape

Het is algemeen bekend: actuele opgaven als klimaatverandering, energietransitie, verstedelijking, nieuwe vormen van landbouw en de toename van het toerisme zullen onze natuur- en cultuurlandschappen rigoureus veranderen. Maar over hoe we die veranderingen in goede banen leiden, over hoe we ondanks de impact van die vraagstukken tot aangename en leefbare landschappen kunnen komen, bestaat nog lang geen consensus. De Landschapstriënnale van 2021 gaat op zoek naar antwoorden. In april 2021 verandert het landschap van Noord-Brabant in een groot laboratorium waarin oplossingen verkend worden, opgaven gecombineerd en duurzame landschappen ontworpen. Deze vijfde Triënnale is als vrije ruimte dé plek om met elkaar te kijken hoe we met de aanstaande transities en hun landschappelijke gevolgen om moeten gaan.

Waardevolle landschappen

Curator Marco Vermeulen hanteert daarbij een positief startpunt: volgens hem hoeven die opgaven helemaal geen bedreiging te zijn. Sterker nog, ze fungeren als hefbomen om waardevolle – zowel esthetisch als economisch – landschappen te creëren. Nieuw is deze opvatting allerminst. Het arcadische landschap dat we nu waarderen is immers het product van economische activiteiten uit het verleden. Denk aan de grienden in De Biesbosch, ooit bedoeld om riet te telen voor de mandenmakerij of de vervaardiging van dijkmatten. Of de vele populieren tussen Den Bosch en Eindhoven, die destijds aangeplant zijn voor de klompenindustrie. En wat te denken van al die kleinschalige landschapselementen: stuk voor stuk overblijfselen van agrarische bezigheden.

Landschapslaboratoria

Tijdens de Landschapstriënnale 2021 vogelen we in 10 Landschapslaboratoria uit hoe moderne nutsfuncties – logistieke loodsen, windmolens, woonwijken, alternatieve vormen van landbouw – net als toen kunnen leiden tot prettige en mooie landschappen, maar ook tot landschappen die economisch weer aan waarde kunnen winnen. Waardoor we ze als vanzelf kunnen overhevelen naar volgende generaties, zonder dat we hoeven terug te grijpen op kostbare maatregelen voor bescherming en behoud.

Coalities

De vraag is natuurlijk wel wie hiervoor aan de lat staat. Nu de overheid al langere tijd niet meer de ‘baas’ is, dienen anderen op te staan. Daarom worden de tien labs geleid door verrassende coalities van overheden, marktpartijen en maatschappelijke organisaties. Tijdens de Landschapstriënnale krijgen zij elk een dag om hun bevindingen en resultaten te delen met het publiek. Die momenten zijn een mix van inhoud (met name voor professionals), excursies en een cultureel aanbod van muziek, theater en kunst. Voornamelijk online, op kleine schaal ook live in het landschap. 
 Van Gogh Nationaal Park vormt een maand lang de toneelvloer waarop de Triënnale-spelers kunnen schitteren.