Lieke de Jong – De kracht van algen en insecten

Lieke de Jong kreeg in haar ontwerpstudio te maken met een energievoorzieningsopgave van 2 PJ voor de Lopikerwaard (Utrecht). Ze concludeerde dat het landschap van de Lopikerwaard in de afgelopen eeuwen, letterlijk en figuurlijk, is geconsumeerd. Insectenproductie en algenkweek zijn de drijvende krachten in haar plan om juist weer wat terug te geven aan het landschap.

Het uitgangspunt van het ontwerp is om de melkveelandbouw te vervangen door insectenkwekerijen. De huidige voedingswaarde die met de melkveelandbouw wordt gerealiseerd, kan vervangen worden met insectenkwekerijen tegen slechts 10% van het landoppervlak. De overige 90% van het studiegebied wordt ingezet door energievoorziening uit algen. De algen worden gevoed met het nutriëntrijke veenwater, wat zich doormiddel van een buizenstelsel over het landschap verspreid. Het waterpeil wordt omhoog gezet om CO2 emissie van het veengebied tegen te gaan of zelfs CO2 op te slaan. De ruimte onder de buizen biedt ruimte voor een diversiteit aan vegetaties en erboven wordt op specifieke plekken het landschap toegankelijk gemaakt voor recreanten.

Door toekomstgericht te denken en te anticiperen op een mogelijke verandering in voedselvraag wordt duidelijk welke nieuwe landschappen kunnen ontstaan. Ondanks de introductie van energievoorziening blijft er ruimte voor voedselproductie en is er een verdienmodel voor de huidige inwoners en gebruikers van de Lopikerwaard.

Lieke de Jong maakte dit plan in 2018 tijdens een ontwerpstudio aan de Amsterdamse Academie van Bouwkunst onder begeleiding van Nicole Dietz en Lada Hrsak. Ze won hiermee de ontwerpcompetitie Grote Vriendelijke Reus van de provincie Utrecht. Lieke werkt als landschapsarchitect bij de Gemeente Groningen.

Algenboerderij in veenlandschap Lopikerwaard (afbeelding: Lieke de Jong).